NU Actueel

Maak geen amok, maar soebat er eens over.

  • Lesopener
  • 14 januari 2022
  • Niveau: Havo/vwo bovenbouw

Het Nederlands is altijd in ontwikkeling. Een taal neemt, net als een mens, dingen mee uit zijn geschiedenis. Mede daardoor hebben wij heel veel leenwoorden. Niet alleen moderne, zoals ‘streamen’ en ‘uploaden’, maar ook leenwoorden van heel lang geleden. Natuurlijk komen er veel uit het Engels en het Frans, maar er zijn ook andere talen waar we woorden aan ontleend hebben. Luister van de podcast Het Spoor terug, de aflevering Tempo Doeloe. Luister de volgende twee fragmenten: 00.00m – 02.36m & 27.42m – 29.00m. Daarna gaan we eens over wat zaken piekeren.

1 Wat is volgens jou de definitie van een leenwoord?
2 Zoek de definitie op. Komt die overeen met die van jou?
3 Is het begrip ‘Tempo Doeloe’ een leenwoord als je de juiste definitie volgt? Waarom wel of niet?
4 In de fragmenten kun je horen dat twee personen die in het door Nederland gekolonialiseerde Indonesië zijn opgegroeid, heel anders terug kijken. De meneer is vol verlangend heimwee naar de ‘Tempo Doeloe’. De mevrouw is kritischer. Welke voor jou onbekende (wellicht Indische) woorden heb je voorbij horen komen? Luister de fragmenten eventueel nog eens.
5 Het Indonesisch staat op de 7de plaats qua aantal leenwoorden in het Nederlands. We hebben in totaal 109 Maleise of Indonesische en 3 Javaanse leenwoorden. Ken jij Indonesische leenwoorden, denk je? Zo ja, welke?
6 Bekijk de lijst in dit artikel van Historiek.net. Welke woorden gebruik je wel eens en zijn zonder dat je tot nu toe wist van de Indonesische afkomst?
7 Het koloniale verleden van Nederland is een zwarte bladzijde in de geschiedenis. Daarom verdwijnen er bijvoorbeeld steeds meer standbeelden van leidinggevende figuren uit die tijd en worden er straatnamen veranderd. Moeten we de Indonesische leenwoorden ‘teruggeven’ en niet meer gebruiken? Of mogen we ze best nog gebruiken? Wat vind jij? Bakkelei er eens over met je klasgenoten, in de figuurlijke zin van het woord natuurlijk.

Wil je meer weten over onze methode Nieuw Nederlands?

Naar de website