NU Actueel

Een nieuwe prooi…een nieuwe soort

 - NU Actueel Afbeelding bekijken

De slakkenwouw (Rostrahmus sociabilis) is geen zeldzame vogel. Er leven zo’n twee miljoen exemplaren in de moerassige gebieden van Zuid- en Midden-Amerika. Alleen in Florida dreigde de vogel uit te sterven. De populatie daalde in twaalf jaar van zo’n 3500 exemplaren eind vorige eeuw tot slechts 700 in 2009. Gealarmeerde natuurbeheerders probeerden de leefomgeving van de vogel te herstellen.
Inmiddels groeit de populatie slakkenwouwen. Er zijn er nu meer dan 3000. Wel zijn er vragen. Kwam deze groei tot stand door menselijke hulp of dankzij een nieuwe prooi? En is de soort van nu nog dezelfde als de soort van 30 jaar geleden?

 

Opdrachten
Lees Slakkenwouw
1  Wat is het verband tussen de vorm van de snavel en de prooi van deze vogel?

Tot 2011 at de slakkenwouw in Florida vooral Florida-appelslakken (Pomacea paludosa). Over het water vliegend speurt de vogel in de open plekken tussen de planten naar deze ongeveer 2 cm grote slakken, die hij vervolgens uit het water vist.
De reden dat de slakkenwouw in aantal achteruit ging, was vooral een verandering in zijn leefomgeving. Aan het eind van de vorige eeuw groeiden de moerassen compleet dicht met de invasieve exoten zoals waterhyacint en waterpest. Om deze planten te bestrijden gebruikten beheerders van het gebied herbiciden zoals glyfosaat (Roundup), die zij hier en daar over de planten sproeien. Dit gebeurt nog steeds.
Leg uit dat dankzij de herbiciden de populatie slakkenwouwen kan toenemen.

In april 2024 concludeerden wetenschappers bij een vergelijking van de resultaten uit een groot aantal studies dat natuurbehoud loont. Wat vind je van de vorm van natuurbehoud zoals toegepast in Florida? Geef in je antwoord een voor- en een tegenargument voor het gebruik van herbiciden als glyfosaat om de biodiversiteit te verbeteren.

Bekijk This bird is evolving right in front of us
4  Vanaf 2000 drong een andere invasieve exoot in het gebied door, een veel grotere appelslak, Pomacea maculata. Door welke aanpassing van hun lichaam konden de slakkenwouwen deze appelslakken eten?

Wat is het belang van de lange poten van de slakkenwouw?

Leg met behulp van de evolutietheorie van Darwin in drie stappen uit hoe na een paar generaties de slakkenwouw een grotere snavel kan krijgen.

Ondanks het feit dat jonge slakkenwouwen moeite hebben met de grotere prooi, blijken zij er toch voordeel van te hebben. Uit welke verandering van hun lichaam (anders dan de grotere snavel) blijkt dat?

Hoe noem je een aanpassing van een soort aan veranderende omstandigheden?
A   adaptatie
B   genetic drift
C   mutatie
D   natuurlijke selectie

9  Beantwoord de twee vragen uit de inleiding.
–  Kwam de populatiegroei tot stand door menselijke hulp of dankzij een nieuwe prooi?
–  En is de soort van nu nog dezelfde als de soort van 30 jaar geleden?

 

Bronnen
Wikipedia Slakkenwouw
PBS-Nature This bird is evolving right in front of us

Meer weten?
Bizarre beasts How an invasive snail may save an endangered bird
Esa Journals Counteracting effects of non-native prey on the demography of a native predator culminate in positive population growth
Nature Rapid morphological change of a top predator with the invasion of a novel prey 

 

Wil je meer weten over onze biologie methode Nectar?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in Nectar (editie 4 en 4.1) 4 vwo H7 Evolutie en Nectar (editie 4 en 4.1) 5 havo H10 Evolutie.