NU Actueel

Code geel, oranje en rood

  • 17 juni 2019
  • Niveau: Havo/vwo onderbouw
  • Bron: KNMI
 - NU Actueel Video bekijken

Deze maand was er geregeld heftig noodweer:  zware onweersbuien met hagel, heel veel wind en bakken vol met regen. Er zijn zelfs tornado’s gerapporteerd. In de landen om ons heen heeft extreem weer veel schade aangericht. Zo kwamen er in Slovenië hagelstenen naar beneden zo groot als tennisballen.  

Bij ‘gevaarlijk weer’ worden er waarschuwingen uitgegeven. In Nederland spreken we van code geel, oranje en rood. In de eerste week van juni kwam het drie maal tot code oranje. Twee maal was dat achteraf gezien meer dan terecht, maar op vrijdag 7 juni liep het allemaal met een sisser af.

De waarschuwingen zijn er niet voor niets. Zo zijn er in de zomer heel veel buitenactiviteiten en festivals. Daar komen veel mensen op af. Als er onverwachts een zwaar noodweer zou uitbreken, kan dat ernstige gevolgen hebben. De organisatie van evenementen kan bij een dreigend noodweer tijdig maatregelen nemen. Zo werden er begin juni diverse evenementen afgelast. In het verleden was het systeem van weerwaarschuwingen nog minder goed ontwikkeld. Tijdens het grote muziekfestival Pukkelpop in België liep een prachtig evenement in 2011 uit op een nachtmerrie.

Opmerkelijk aan zomerse onweersbuien is dat het soms ook enorm kan hagelen. Vooral als het erg warm weer is. De grootste hagelstenen op aarde zien we bij tropisch warm weer. Toch is zware hagel juist in de tropen, in de landen rond de evenaar, erg zeldzaam terwijl het daar wel hard kan regenen en onweren. Blijkbaar is alleen tropische hitte niet genoeg voor grote hagelstenen.

Bron: weerman Reinier van den Berg

Opdrachten

1 Lees de tekst en gebruik deze link van het KNMI over weercodes. Meer achtergrondinformatie vind je hier.
1a In juni werd er voor onweer een aantal keer code oranje afgegeven. Voor welke weerverschijnselen moeten we dan alert zijn?
1b Hoeveel uur van te voren kan het KNMI een code oranje afgeven?
1c Soms kan een code oranje worden opgeschaald naar een officieel weeralarm, een code rood. Kun je kort aangeven op basis waarvan men code rood afgeeft?
1d Lees het artikel over het drama op Pukkelpop. Welke weercode had men in deze situatie tijdig moeten afgeven?

2 Bekijk de video van de hagelbui aan de Ammersee, in Duitsland en de video met Nederlandse uitleg van hagel.
2a Welke vorm kunnen hagelstenen zoal hebben?
2b In welk seizoen van het jaar kan het het hardst hagelen? Waarom?
2c Hoe heet het type bui dat bij uitstek in staat om zeer grote hagelstenen te produceren? Kun je ook benoemen, welke voorwaarden belangrijk zijn bij het ontstaan van dit type bui? Gebruik de woorden ’thermiek’ en ‘straalstroom’.
2d Kun je kort in eigen woorden uitleggen hoe een hagelsteen soms zo enorm groot kan worden?
2e Zoek op internet de locatie op waar ooit de grootste hagelstenen zijn gevallen.

3 Het heeft begin juni niet alleen hard geonweerd met veel regen en soms ook hagel. De wind speelde ook een belangrijke rol. Sterker nog, er zijn tornado’s geweest. Lees de inleiding (vet gedrukt) van het artikel van MeteoGroup.
3a Hoe lang was het schadespoor van een van de tornado’s volgens het onderzoek van MeteoGroup?
3b Bekijk de video van Meteogroup (minimaal tot speelduur 1’15’’) over de tornado’s van 4 juni. Op basis waarvan concludeert men dat er hier sprake is geweest van tornado’s?
3c Zijn er in Nederland wel eens vaker tornado’s geweest? Zo ja, kun je via internet plaats en datum van die tornado’s terugvinden? Tip: gebruik Wikipedia.
3d Welke schaal gebruikt men om de kracht van tornado’s mee aan te duiden? Kun je op basis van het artikel of de video van MeteoGroup achterhalen, welke klasse de tornado’s in Nederland op 4 juni kunnen hebben gehad?

Meer informatie over het weer en klimaat van Nederland kun je vinden in hoofdstuk 2 van leerjaar 4hv van de methode buiteNLand.

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website