Hoe klonk het Nederlands duizend jaar geleden? We hebben natuurlijk geen opnamen uit die tijd, en zelfs maar heel weinig geschreven teksten. Of eigenlijk: heel weinig teksten in de taal die de mensen toen spraken (de voorloper van ons Nederlands). Er werd in die tijd wel geschreven, maar dat gebeurde dan meestal in het Latijn.
Toch zijn er wel wat fragmenten van geschreven Nederlands uit die periode overgebleven. Taalkundigen hebben de gesproken taal van die tijd kunnen reconstrueren door naar die teksten te kijken, maar ook door nauwkeurig uit later Nederlands af te leiden hoe de uitspraak van de taal zich ontwikkeld heeft.
In dit filmpje legt taalkundige Peter Alexander Kerkhof eerst uit wat voor taal dat zogeheten Oudnederlands was, en welke andere talen er in die tijd in dit deel van Europa werden gesproken. Daarna vertelt hij het verhaal van het Rotterdam van duizend jaar geleden. Dat is op zich ook een interessant verhaal, waarbij in beeld wordt getoond hoe Rotterdam (en waarschijnlijk een groot deel van Nederland) eruitzag.
Maar bijna nog interessanter dan dat verhaal is de taal: het hele commentaar wordt gegeven in het Oudnederlands, met ondertiteling in de taal van vandaag.
Vragen
Beantwoord de vragen 1a, 1b en 1c eerst voor jezelf en bespreek je antwoorden daarna in de klas.
1a Bekijk het filmpje over Rotterdam in de elfde eeuw. Luister wat er gezegd wordt tussen 1:10 en 1:30 en lees de ondertiteling aandachtig. Waar is de nederzetting Rotta naar genoemd? Wat betekent het woord rotta?
1b Aan het eind van het filmpje wordt gezegd dat men bang was de nederzetting Rotta ooit te moeten verlaten vanwege overstromingsgevaar. Is Rotta tijdens of na de elfde eeuw inderdaad overstroomd? Licht je antwoord toe. Noteer je bron.
1c Hoe komt Rotterdam aan zijn naam? Noteer je bron.
Beantwoord vraag 2 eerst voor jezelf en bespreek je antwoord daarna in de klas.
2 Hoe vind je het Oudnederlands uit de elfde eeuw klinken en waarom? Lijkt het op een andere taal? Versta je woorden?
Wil je meer weten over onze methode Nieuw Nederlands?
Naar de website