Sprinkhanenplaag in Kenia

Laikipia is een gebied met weidse graslanden op de evenaar in het midden van Kenia. Laikipia ligt meer dan 400 kilometer van Ethiopië en Somalië, waar de woestijnsprinkhanen vandaan kwamen gevlogen in december. De zwermen in Kenia zijn de grootste in zeventig jaar. De sprinkhanen, die zo’n zeven centimeter lang worden, zijn met miljarden.
De bewoners dromen van recordoogsten na de ongewoon lange regens van de laatste maanden. Maar de overdadige landbouwgewassen werken ook als een magneet op de vraatzuchtige woestijnsprinkhanen.

De insecten vermenigvuldigen zich extreem snel: vrouwtjes leggen tijdens hun leven van drie à vijf maanden meer dan 50 eitjes. Een woestijnsprinkhaan leeft ongeveer drie maanden, vreet dagelijks een tot twee gram en kan 150 kilometer per dag afleggen. De uitzonderlijke zware regenval van de afgelopen maanden maakt het haast onmogelijk om de levenscyclus van de sprinkhanen te doorbreken. En de kans dat de volgende generatie op grote schaal oogsten gaat aanvreten, neemt toe.

De komende weken verspreiden de zwermen zich verder naar Noord-Oeganda, Zuid-Soedan en zelfs naar het noorden van Congo. Voor Kenia lijkt er weinig anders over te blijven dan wachten tot juni, als het droge seizoen begint. Misschien draaien de winden nog en maken die een einde aan de sprinkhanenplaag.

Bron: NOS / de Volkskrant

Opdrachten

1 Lees de tekst, bekijk het filmpje en bekijk de kaarten GB180 en GB184-185.
a Welke hulptroepen worden ingeschakeld om de sprinkhanen te bestrijden?
b Waar komen de sprinkhanen vandaan?
c Beschrijf de levenscyclus van de woestijnsprinkhaan.
d Welke oorspronkelijke plantengroei kom je tegen in Kenia?
e In Laikipia, rond de evenaar, kom je volgens Köppen een Cw-klimaat tegen. Verklaar dit klimaat met behulp van kaart GB240.

2 Bekijk de kaarten GB240B en 240D.
a Verklaar met behulp van deze kaarten de herkomst van de sprinkhanen.
b Is er inderdaad een kans dat de winden gaan draaien en dat daardoor de sprinkhanenplaag ophoudt?
c Leg uit waarom juist in deze periode de kans op veel regen groot is.
d Welke twee soorten neerslag komen in dit gebied voor?
d Bekijk dit filmpje ook. Vind jij dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen ecologisch verantwoord is. Geef een argument voor je keuze.

3 Bekijk GB248A, GB 188E en GB188F.
a Leg uit wat met het begrip verwoestijning en landdegradatie wordt bedoeld.
b Welk geografisch begrip is nauw verbonden met het begrip waterschaarste?
c Beargumenteer waarom de neerslag in Ethiopië meer dan welkom was.
d De wederzijdse beïnvloeding tussen mens en natuur leidt in Kenia tot landdegradatie. Beschrijf twee vormen van landdegradatie die je hier kunt verwachten. Betrek daarbij de wisselwerking tussen mens en natuur.
e Het Coronavirus en de woestijnsprinkhanen hebben grote invloed op het maatschappelijk leven. Geef hiervan een paar voorbeelden.
f Waterschaarste is op de geografische breedte waarop Laikipia ligt niet overal even groot in Afrika. Verklaar dit verschil.
g Kenia wordt regelmatig getroffen door waterschaarste. Welke sector wordt het eerst getroffen bij waterschaarste en welke sector het laatst? Kies uit:
– drinkwatervoorziening
– landbouw
– industrie
Leg je keuze uit.

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in 4 HAVO  hoofdstuk 2 Aarde Klimaat en landschap en 4 VWO hoofdstuk 2 Aarde Klimaat.