Het lijkt wel alsof de taal in de politiek steeds meer verruwt. Premier Mark Rutte, normaal gesproken een keurige man, zorgde een tijdje geleden voor ophef door te zeggen dat voetbalsupporters ‘gewoon hun bek moesten houden’.
Emma Turkenburg is bezig met een onderzoek over dit soort taaltrucjes in de politiek. Is het nu echt zo dat politici zich steeds respectlozer uiten? Of dénken we dat alleen maar, omdat we via de sociale media vooral dat soort quotejes voorbij zien komen? En hoe reageren kijkers en luisteraars op extreme uitspraken? In dit filmpje vertelt ze erover.
Volgens de Leidse hoogleraar Marlou Schrover (in dit artikel) werd ruwe taal al in de jaren 1930 – bijna een eeuw geleden dus – in het parlement geïntroduceerd. Dat kwam doordat communisten en fascisten daar toen hun opwachting maakten. Alleen werd veel van hun ruwe taal gewoon weggelaten uit de verslagen van de Tweede Kamer. Daardoor kregen de mensen er niet veel van te horen en ‘bestond’ die ruwe taal dus ook niet.
In deze tijd van sociale media is het niet langer mogelijk om uitspraken zo te ‘censureren’ – de pikante dingen komen we toch wel te weten. Het is dus niet eens zo duidelijk of politici tegenwoordig echt vaker ruwe taal gebruiken. Het is ook mogelijk dat we er nu vooral meer van horen.
Vragen
Beantwoord vraag 1 eerst voor jezelf en bespreek je antwoord daarna in de klas.
1 In het filmpje vertelt Emma Turkenburg over haar onderzoek naar extreme uitspraken in de politiek. Als voorbeeld noemt ze het moment waarop Wilders tijdens een debat tegen Rutte zegt: “Doe eens normaal, man”, waarop Rutte reageert met: “Doe zelf normaal.” Wat vind jij: maken dit soort uitspraken de politiek minder geloofwaardig of juist interessanter? Licht je antwoord toe.
Beantwoord vraag 2 samen met een klasgenoot. Bespreek jullie antwoord daarna in de klas.
2 Lees het artikel vluchtig door. Bespreek met elkaar of jullie het eens zijn met de onderstaande stellingen.
a. Het is goed dat alles wat politici zeggen tegenwoordig letterlijk gepubliceerd wordt, ook als ze er per ongeluk iets uit flappen, zoals “ze moeten hun bek houden”.
b. Als politici ruwe taal gebruiken, dan is dat alleen maar een teken dat zij ook maar ‘gewone mensen’ zijn, al zijn ze de leiders van een land.
c. Het kan gevaarlijk zijn om als politicus ruwe taal te gebruiken waarmee je hele bevolkingsgroepen aanduidt, dus daarmee moeten politici uitkijken.
Kijk voor de antwoorden in TLPST nr. 73
Bron: TLPST nr. 73
Wil je meer weten over onze methode Nieuw Nederlands?
Naar de website