Regio’s en achterstanden

Volgens onderzoekers worden vooral de regio’s aan de randen van ons land achtergesteld.  Daar is het zo dat basisscholen sluiten, huisartsen verdwijnen, winkels dichtgaan en bushaltes worden opgeheven. Dat heeft grote gevolgen voor het gemeenschapsleven.
De leefbaarheid van dorpen, buurten en gemeenschappen komt onder druk te staan en dit leidt in diverse regio’s tot achterstanden. Het gaat onder meer om verschillen in gezondheid. Zo ligt de gemiddelde levensverwachting in sommige gebieden zeven jaar lager dan elders. En ook de hoogte van het gemiddelde inkomen blijft achter. Belangrijk in het onderzoek was het begrip ‘brede welvaart’, dat is alles wat mensen belangrijk vinden in het leven.  Volgens de onderzoekers gaat het daarbij “niet alleen over het inkomen dat mensen kunnen besteden, maar bijvoorbeeld ook over gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, sociale contacten en veiligheid.”

Mensen in de regio’s voelen zich niet altijd gezien en begrepen. Dat heeft onder meer gevolgen voor de gezondheid. In sommige gebieden zijn meer mensen met overgewicht en blijvende gezondheidsklachtenaandoeningen. De onderzoekers vinden dat er meer aandacht nodig is voor brede welvaart in heel Nederland.  De regering moet niet alleen kijken naar wat voor heel Nederland belangrijk is, maar ook goed kijken naar wat voor de regio’s van belang is.

Bron: NOS, bewerkt

Opdrachten

1 Bekijk het filmpje en lees de tekst.
a In welke regio ligt Vogelwaarde?
b Waarom wonen de (klein)kinderen van Ron de Kort niet meer bij hem in de buurt?
c Beredeneer in drie stappen hoe de opheffing van de buslijn kan leiden tot het sluiten van voorzieningen in de regio.
d Leg uit hoe krimp in de regio kan leiden tot een afname van de brede welvaart van dat gebied.

2 De onderzoekers hebben hun bevindingen opgeschreven in het rapport Elke regio telt. Bekijk de animatie over hun advies. Lees de volgende tekst uit dit rapport:

‘Ons is opgevallen dat deze Rijks investeringen in de praktijk vooral ten goede komen aan de economische kerngebieden en stedelijke regio’s in het land. Oftewel: aan gebieden waar volop kansen liggen, omdat ze zijn aangehaakt op de wereldeconomie. Deze investe­ringen maken krachtiger wat al krachtig is. Dat is een bewuste keuze van de rijksoverheid. De achterliggende aanname is dat het vergroten van welvaartsgroei in economisch sterke regio’s, uiteindelijk ook profijt oplevert voor zwakkere regio’s.
Maar is dat ook zo? Uit verschillende onderzoeken blijkt van niet. Terwijl de economische kerngebieden in Nederland de afgelopen decennia steeds sterker zijn geworden, hebben de regio’s die al op achterstand stonden gestaag aandeel in de economische ontwikkeling verloren en zijn de achter­standen in brede welvaart niet minder geworden. Sterke regio’s trekken regio’s met achterstanden niet mee omhoog. Integendeel: deze worden juist zwakker, onder andere door het vertrek van jonge mensen en theoretisch opgeleiden. Een belangrijke aanname waarop het beleid van de rijksover­heid stoelt, klopt dus niet.’

a Op welke economische kerngebieden en stedelijke regio’s doelen de onderzoekers?
b Noem een voorbeeld van een investering die in de kerngebieden worden gedaan.
c Leg uit hoe de onderstaande bron de tekst bevestigt.

d Je kan een vicieuze cirkel zien in de achterstand van regio’s. Deze cirkel begint met het vertrek van jongeren en eindigt daar ook mee. Beschrijf deze vicieuze cirkel en gebruik daarbij de woorden voorzieningen – braindrain – drempelwaarde

 

 

 

3a Bekijk de kaart van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) over het percentage lage inkomens: Cijfers op de kaart (cbs.nl).
Wat valt je op aan de spreiding van de gebieden met een hoog percentage arme huishoudens?
b Geef een verklaring voor armoede in de grote steden.
c Vind jij dat er op basis van armoede een kloof is tussen stad en platteland in Nederland? Beargumenteer je keuze.
d Gebruik de atlas. Een geograaf zegt: ‘Bepaalde (groepen) mensen en bepaalde gebieden in Nederland hebben meer kansen en ontwikkelingsmogelijkheden.’
Leg deze uitspraak uit.

 

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp vind je in deel 4h, hoofdstuk 1 WERELD Wereldbeeld en in hoofdstuk 3 LEEFOMGEVING Stedelijke gebieden en in deel 5h, hoofdstuk 1 WERELD Globalisering.
Meer informatie vind je ook in deel 4v, hoofdstuk 1 WERELD Wereldbeeld; in deel 5v, hoofdstuk 1 WERELD Globalisering en in hoofdstuk 4 LEEFOMGEVING Stedelijke gebieden; in deel 6v, hoofdstuk 4 HERHALING Wereld.

De volgende NU Actueel verschijnt uiterlijk op dinsdag 9 mei.