Massaverdrinking gnoes
- 26 juni 2017
- Niveau: Havo/vwo bovenbouw
Jaarlijks trekken meer dan een miljoen gnoes van het noorden naar het zuiden van de Serengeti. Hierbij steken zij de Keniaanse Mararivier over. “Tijdens deze overtocht verdrinken er meer dan 6000 gnoes. De karkassen worden opgegeten door krokodillen en aasvogels. Ook de vissen voeden zich met de resten van de gnoes. Het vlees van de gnoes rot snel weg maar het verrotten van de botten duurt meer dan zeven jaar,” vertelt onderzoeker Amanda Subalusky. Hun dood is niet tevergeefs, zo ontdekten de onderzoekers. Want de lichamen van de dode gnoes leveren een waardevolle bijdrage aan het ecosysteem.
De trektocht van de gnoes tussen het noorden en zuiden van de Serengeti is de grootste migratie van landdieren ter wereld. De massaverdrinkingen zijn een bekend, natuurlijk fenomeen. Waarschijnlijk kwam het vroeger in meer regio’s voor, toen meer landdieren zo massaal migreerden omdat kuddes groter waren en hun beweeggebied veel uitgestrekter dan tegenwoordig. Zo zijn er verslagen uit de 18de eeuw van verdronken bizons in het westen van Amerika.
Bronnen: www.scientias.nl en de Volkskrant, 21 juni 2017, bewerkt
Opdrachten
1 Bekijk de migratie van de gnoes: https://youtu.be/MA-J9ODFF4M en https://youtu.be/7fUI2nvY2ak
Lees ook het artikel over de migratie.
a Wat wordt er bedoeld met de zin in het artikel van Scientias: ‘De massaverdrinkingen zijn een bekend, natuurlijk fenomeen’?
b Waardoor komen massaverdrinkingen van bizons in het westen van Amerika niet meer voor?
c Bekijk dit filmpje. Wat is het verschil met de gnoes?
2 Bekijk GB 175 en 178. In het oosten van Afrika komen drie hoofdklimaten uit het systeem van Köppen voor.
a Noem deze drie hoofdklimaten.
b Een van deze hoofdklimaten zou je hier niet zo snel verwachten. Leg uit door welk gebiedskenmerk dit klimaat hier wel voorkomt in Oost-Afrika.
c Beschrijf de natuurlijke plantengroei in het gebied waar de trek van de gnoes plaatsvindt.
3 Op een bepaald moment gaan de gnoes trekken omdat de droge periode in de Serengeti aanbreekt. De gnoes migreren gedurende een maand in noordelijke richting en steken de Mararivier over.
a In welke maand vindt deze oversteek plaats?
b Op welke kaart kun je aflezen dat er een droge periode in de Serengeti is?
c Leg uit waardoor er in deze periode bijna geen neerslag valt.
Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode?