Lützerath en bruinkool

Het dorp Lützerath in Duitsland is inmiddels ontruimd. Het werd ruim twee jaar door activisten bezet, om de uitbreiding van de al bestaande bruinkoolmijn Garzweiler te verhinderen. Er staan nog maar een paar huizen en de oorspronkelijke inwoners zijn allang uitgekocht door het energiebedrijf RWE. RWE wil de grond onder het verlaten dorp afgraven om bruinkool te winnen. Volgens het bedrijf is de bruinkoolwinning noodzakelijk voor de energievoorziening. Duitsland is zeer afhankelijk van kolen. Ook nu er fors minder Russisch gas geleverd wordt door de oorlog in Oekraïne. In 2021 werd 9 procent van alle energie in Duitsland opgewekt met bruinkool. En daarvan kwam bijna de helft uit het wingebied bij Lützerath.

Deskundigen betwijfelen of Lützerath daarvoor moet wijken. Volgens het Duitse Instituut voor Economisch Onderzoek zijn de huidige bruinkoolmijnen voldoende en is uitbreiding dus onnodig.

Klimaatactivisten vinden het gebruik van bruinkool vanwege de hoge CO2-uitstoot en het lage rendement niet acceptabel. “Het gebied is een soort Grand Canyon geworden”, zei Frits ter Kuile van actiegroep Christian Climate Action. “We moeten zoeken naar een manier waarop de kinderen die over 100, 1000 of 100.000 jaar geboren worden ook nog een mooi leven op een levende aarde kunnen hebben. Dat gaat niet met een economie die de aarde letterlijk opvreet.” Hij vindt dat het vooral minder moet. “Minder energie, minder grondstoffen, alles minder.”

Bron: NOS, bewerkt

Opdrachten

1 Lees de tekst en bekijk de video.
a Hoe heet de groep brandstoffen waartoe bruinkool, maar ook steenkool en aardolie, behoren?
b Het gebruik van bruinkool beïnvloedt het broeikaseffect. Beredeneer dit.
c Welke twee onderwerpen staan bij bruinkoolwinning tegenover elkaar?
d Waarom is de Duitse regering voorlopig nog voor bruinkoolwinning?
e In het artikel wordt de Duitse bruinkoolmijn vergeleken met de Grand Canyon. Leg deze vergelijking uit.

f De bruinkoolmijn is door de mens ontstaan, de Grand Canyon door een exogeen proces. Welk exogeen proces is belangrijk geweest bij het vormen van de Grand Canyon?

2 Bekijk de YouTube-video over de herkomst van het aardgas dat in Duitsland wordt gebruikt.
a Vanuit welk land werd tot 2022 het meeste gas geïmporteerd?
b Welke twee landen exporteerden vanaf 2022 het meeste gas naar Duitsland?
c Wat is de oorzaak van de grote verandering die deze video laat zien?

 3 Gebruik de Grote Bosatlas, 56^e editie.
a Zoek een kaart over steenkool in Nederland. In een deel van de Nederlandse ondergrond bevindt zich steenkool. In welke provincie is dat?
b Geef twee economische redenen waarom deze steenkool niet meer wordt gewonnen. Eén reden lees je af op kaartblad GB 72.
c Uitbreiding van de bruinkoolmijnen in Duitsland is volgens het Duitse Instituut voor Economisch Onderzoek niet nodig. Beargumenteer met de informatie uit kaart GB 72B wat jij van deze conclusie vindt.
d Bekijk de kaarten GB 73 E en F. Duitsland zet al erg veel in op duurzame energie. Wat zijn de nadelen van de energiebronnen van GB 73 E en F?

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 4 VWO, hoofdstuk 3 Aarde – klimaat.

De volgende NU Actueel verschijnt uiterlijk op dinsdag 7 februari.