Lucht kleurt rood boven Indonesië

De beelden van de bloedrode nevel hangen over de provincie Jambi op het eiland Sumatra. De rode gloed ontstaat doordat het zonlicht wordt weerkaatst door kleine asdeeltjes die alleen het rode deel van het zonlicht doorlaten. Zo’n 150.000 mensen zijn met ademhalingsproblemen door deze rode smog in ziekenhuizen opgenomen. Anders dan zijn collega Bolsonaro in Brazilië probeert de Indonesische president Widodo de branden op Sumatra en het eiland Kalimantan te bestrijden. De president schaamt zich voor de branden, maar hij vindt ook de palmoliesector belangrijk. Indonesië produceert de meeste palmolie ter wereld en dat houdt de president graag zo.
Het regenwoud maakt na de branden plaats voor akkers en palmolieplantages. Met de slash-and-burn-methode wordt een stuk onontgonnen vegetatie omgehakt en in het droge seizoen in band wordt gestoken om vruchtbare grond te maken voor de landbouw. Het vuur slaat soms over op het beschermde regenwoud.
De Indonesische overheid wil de grote bedrijven niet te hard aanpakken. Vóór de jaren ’90, toen de ontbossing op Kalimantan begon, waren er immers nooit grootschalige bosbranden. De traditionele boeren staken  hun stukken grond soms ook in brand, “maar zij weten precies wat ze moeten doen om de boel onder controle te houden”. De stukjes land waarvan de bebossing nu ook in rook op gaat, zijn bedoeld om huizen op te bouwen.
De situatie in Indonesië lijkt op die van het rampjaar 2015, toen de branden maandenlang aanhielden door extreme droogte.
Bronnen: NOS/NRC, bewerkt

Opdrachten

1 Bekijk eerst het filmpje en lees de tekst. Bekijk eventueel ook dit filmpje.
a Over welke twee landen gaat de tekst?
b Welke twee eilanden hebben last van de bosbranden?
c Leg uit op welke manier de lucht zo rood kan kleuren.
d In Nederland kan de lucht ’s morgens en ’s avonds ook rood kleuren. Meteorologen kunnen dan heel goed voorspellen wat er in atmosfeer gaat gebeuren. Vul de volgende bekende weerspreuken aan:
– “Ochtendrood ……………..sloot”.
– “Avondrood ……………….boord”.

2a Bekijk de GB 163A en GB 160A.
a Welke provincie grenst te noorden aan de provincie Jambi?
b In de tekst wordt gesproken over het droge seizoen. Is er wel sprake van een echt droog seizoen? Leg je antwoord uit.
c Welke maanden van het jaar kun je op beide Indonesische eilanden beschouwen als een ‘droog’ seizoen?

3 Lees de tekst nog een keer goed.
a Wordt de methode van slash-and-burn oorspronkelijk toegepast door kleine of door plantageboeren?
b Leg uit waarom juist in de twee landen uit de tekst veel branden plaats vinden.
c Wat wordt er met de grond gedaan als de vegetatie verbrand is? Kijk goed naar het Streetviewbeeld van Earth.Google.com. Leg je antwoord uit.

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 4, hoofdstuk 3 Klimaat en in hoofdstuk 6 Water.