Hoe schadelijk is vapen?

De vape (of de e-sigaret) was een geweldig alternatief voor de sigaret: wel roken, maar geen longkanker. De kleurtjes, smaakjes en lampjes maken het vapen nog hip ook. Het afgelopen jaar is het gebruik van de vape dan ook enorm gestegen. Zelfs jongeren van de basisschoolleeftijd vapen wel eens. Toch blijkt vapen niet zo onschuldig. Om het gebruik minder aantrekkelijk te maken zijn vanaf 1 januari 2024 zijn in Nederland alleen nog vapes te koop met een nicotinesmaak.

Opdrachten

Bekijk de video’s Steeds meer jongeren vapen: ‘Ook mensen van 12 en 13’ en Artsen geven les over vapen  en lees Artsen slaan alarm na groot vape-onderzoek: veel jonge gebruikers
1  Noteer drie mogelijke negatieve effecten van vapen op je gezondheid.

2   Artsen schrijven de vape soms voor als middel om van het roken af te komen. Noteer een verschil tussen vapen en het roken van sigaretten wat betreft je gezondheid.

3  Licht toe dat je door te vapen waarschijnlijk niet van het roken afkomt.

4  Bekijk ook het filmpje over Tieme (in het artikel Artsen slaan alarm na groot vape-onderzoek: veel jonge gebruikers). Noteer twee gevolgen voor Tiemes longen opgelopen door te vapen.

5  De arts Esther Croes constateert dat de tabaksindustrie van het vapen een verdienmodel maakt. Licht deze uitspraak toe.

Lees ‘Hoe schadelijk is de e-sigaret nou echt?‘
6  De smaakstoffen in de vapes zijn goedgekeurde producten voor de voedingsindustrie. Licht toe waardoor Reinskje Talhout er toch niet zeker van is dat die smaakstoffen onschadelijk zijn.

7  Stel je bent onderzoeker bij het RIVM (Rijksgezondheid voor Volksgezondheid en Milieu). Hoe zou je kunnen onderzoeken of de smaakstoffen uit de vape na verhitting tot schade leiden in de longen (bijvoorbeeld van muizen)?

8  In de hersenen bevindt zich het zogenaamde beloningsgebied dat actief is wanneer mensen genot ervaren. Bij het eten van bijvoorbeeld chocolade geven bepaalde neuronen de neurotransmitter acetylcholine af, waardoor de neuronen van het beloningsgebied dopamine afgeven. Deze stof geeft mensen tijdelijk een aangenaam gevoel: door het eten van chocolade worden mensen blij.
In de hersenen bindt nicotine uit sigaretten ook aan de receptoren voor acetylcholine. Leg uit hoe daardoor een rookverslaving ontstaat.

9  Actieve neuronen vormen vaak nieuwe verbindingen (synapsen) met de neuronen met wie zij verbonden zijn. Dat versterkt de binding. De aanmaak van nieuwe synapsen is een vorm van leren: impulsen gaan sneller en gemakkelijker door de hersenen. Door het leggen van die verbindingen heb je iets geleerd.
Jongeren maken synapsen sneller aan dan ouderen. Zij leren over het algemeen vlugger.
Artsen zijn bang dat jongeren die nu vapen, later overgaan op roken. Leg uit dat deze angst niet ongegrond is.

10  Hoe kijk je nu tegen vapen aan na alles wat je gelezen en gezien hebt? Noteer een zo genuanceerd mogelijk antwoord.

 

Bronnen
WOS ‘Steeds meer jongeren vapen: ‘Ook mensen van 12 en 13’
RTL ‘Artsen slaan alarm na groot vape-onderzoek: veel jonge gebruikers‘
KRO-NCRV ‘De expert: Hoe schadelijk is de e-sigaret nou echt?‘
NOS-Jeugdjournaal ‘Artsen geven les over vapen‘

Meer weten?
BMC Respiratory reserach ‘An updated overview of e-cigarette impact on human health‘
Wikipedia ‘Effects of nicotine on human brain development‘

 

Wil je meer weten over onze biologie methode Nectar?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in Nectar (editie 4 en 4.1) 5 havo H12 Gezondheid.