Geen mitochondriën

Begin 2020 maakten Israëlische onderzoekers bekend dat zij een meercellig organisme hebben ontdekt dat niet ademt. Het gaat om Henneguya salminicola een parasitair kwalletje dat het eerste deel van zijn bestaan op de spieren van zalmen leeft en later waarschijnlijk op wormen. De cellen van de parasiet hebben geen normale mitochondriën. Buiten de celkern is geen spoortje DNA te vinden. Vreemd, want alle andere bekende dieren hebben in hun mitochondriën DNA met daarin de code voor eiwitten die nodig zijn om ATP te maken. Dit diertje dus niet. Ook in het kernDNA vinden de onderzoekers geen aanwijzingen dat het diertje zelf ATP maakt.

 

Opdrachten

1  Bekijk de video ‘Weird parasite’.
De parasiet verbruikt wel ATP. Hoe komt het dier mogelijk aan dit ATP?

2  Lees het artikel Dier ontdekt dat zonder zuurstof kan leven.
Wetenschappers denken dat het kwalletje zijn vermogen om zelf ATP te produceren in de loop van de evolutie verloren is. Het zou natuurlijk ook andersom kunnen zijn. In dat geval is het kwalletje de voorloper van dieren die het vermogen om zelf ATP te produceren hebben ontwikkeld. Om welke twee redenen denken de onderzoekers dat het kwalletje het vermogen kwijtgeraakt is (en niet dat andere soorten het ontwikkeld hebben)?

3  Binas 71G De genetische code voor mitochondriale eiwitten is soms wat anders dan de genetische code voor eiwitten die de ribosomen in het grondplasma maken. Wat zijn de codes voor tryptofaan in de kern en in de mitochondriën?

4  Henneguya salminicola heeft wel organellen die lijken op mitochondriën, maar met een afwijkend binnenmembraan. Wat kan een mogelijke functie van deze organellen zijn?

 

Bronnen

New Scientist: Dier ontdekt dat zonder zuurstof kan leven
Kijkmagazine: Meercellig organisme dat overleeft zonder zuurstof?

 

Meer weten?

PNAS: A cnidarian parasite of salmon (Myxozoa: Henneguya) lacks a mitochondrial genome
Ars Technica: Researchers find an animal without mitochondria

 

Wil je meer weten over onze biologie methode Nectar?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in Nectar (4e editie) 4 vwo H2 Cel en leven.