Droogte, veel neerslag en hitte: steeds extremer weer!

Dit item hoort bij de Topic Extremer weer, veranderend klimaat (p. 234) uit De Grote Bosatlas 56e editie.
Gebruik je De Grote Bosatlas 56e editie FLEX? Dan kun je in dit item op alle kaartlinks klikken en kom je rechtstreeks in De Digitale Bosatlas terecht.
Maak je hier nog geen gebruik van? Ga dan naar de website.

 

Over de hele wereld worden weerrecords gebroken. Waarom dit zo is en wat dit met klimaatverandering te maken heeft, ontdek je in dit item en met de nieuwe kaarten van De Grote Bosatlas.

In april van dit jaar was het in Spanje al zo’n 40 °C, dat is voor het voorjaar een erg hoge temperatuur. In Granada, in Zuid-Spanje, werd in 2011 in april een record gevestigd van 31 °C. Dit jaar kwam de temperatuur zes graden hoger: 37 °C. Bovendien gingen deze recordtemperaturen samen met een lange droogte. En daarna viel er in mei weer zoveel regen dat een deel van het land overstroomde.
Ook in Vietnam werden temperatuurrecords gebroken. Begin mei van dit jaar werd er een temperatuur gemeten van 44,1 °C (0,7 °C hoger dan het vorige record uit 2019). Boeren begonnen vroeg op het veld met hun werk, zodat ze om tien uur in de ochtend konden stoppen.
In Zuid-Afrika viel er in februari juist extreem veel regen, waardoor grote delen van het land overstroomden. Hoe komt het dat het weer steeds extremer wordt?

Bekijk nu eerst het filmpje over extreem weer in Nederland van Nieuwsuur in de Klas op Schooltv.

(Dit item gaat verder onder de kaarten.)

234B1 en 234B2, 234D1 en 234D2, 234E1 en 234E2

   

 

Bespreek in de klas

• Welke andere voorbeelden van extreem weer in de wereld en de gevolgen daarvan ken je? En welke voorbeelden in Nederland?
• Wat is klimaatverandering en wat is daarvan de oorzaak? Hoe hangen extreem weer en klimaatverandering met elkaar samen?
• Bekijk kaart 234B1 Temperatuurstijging op de warmste dag (IPCC-scenario +2 °C) en kaart 234B2 Temperatuurstijging op de warmste dag (IPCC-scenario +4 °C). Wat hebben deze kaarten met klimaatverandering te maken? Wat zijn de IPCC-scenario’s waarop deze kaarten zijn gebaseerd?
• In welke vier gebieden boven land stijgt de temperatuur op de warmste dag het meeste, als de gemiddelde temperatuur 4 °C stijgt?
• Bekijk kaart 234D1 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: maïs (IPCC-scenario +2 °C) en kaart 234D2 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: maïs (IPCC-scenario +4 °C). Wat valt je op? Vergelijk kaart 234D2 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: maïs (IPCC-scenario +4 °C) met kaart 234B2 Temperatuurstijging op de warmste dag (IPCC-scenario +4 °C). Wat valt je op?
• Bekijk kaarten 234E1 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: vis (IPCC-scenario +2 °C) en 234E2 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: vis (IPCC-scenario +4 °C). Wat valt je op? Vergelijk kaart 234E2 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: vis (IPCC-scenario +4 °C) met kaart 234B2 Temperatuurstijging op de warmste dag (IPCC-scenario +4 °C). Wat valt je op?
• Vraag voor GB56 FLEX-gebruikers: Bekijk kaart 234C2 Neerslagverandering op de natste dag (IPCC-scenario +4 °C).  Vergelijk de kaart met kaart 234B2 Temperatuurstijging op de warmste dag (IPCC-scenario +4 °C). Wat valt je op?
• Aan het einde van het filmpje zegt de meneer dat wanneer de temperatuur blijft stijgen, er dan geen ijs meer op aarde zal zijn. Welk ijs op aarde smelt er dan? Wat is daarvan het gevolg voor de zeespiegel? Hoe snel gaat dit smelten, denk je?

 

Breng in kaart

Open kaart 216 Aarde natuurkundig.

• Plaats een notitie bij de kaart. Pin hem vast op Brazilië/het Amazonegebied. Beschrijf de gevolgen van klimaatverandering voor het Amazonegebied. Gebruik daarvoor de volgende kaarten:
  – kaart 234B2 Temperatuurstijging op de warmste dag (IPCC-scenario +4 °C)
  – kaart 232D Neerslagverandering in de 21e eeuw
  – kaart 234D2 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: maïs (IPCC-scenario +4 °C)
  – kaart 234E2 Risico’s voor de wereldvoedselproductie: vis (IPCC-scenario +4 °C)
• Plaats een notitie bij de kaart. Pin hem vast op Noord-Afrika/de Sahara. Beschrijf met dezelfde kaarten de gevolgen van klimaatverandering voor de Sahara.
• Vergelijk de gevolgen van klimaatverandering tussen het Amazonegebied en de Sahara.

Tip!

Wil je meer weten over klimaatverandering en extreem weer, bekijk dan dit filmpje over het omgaan met toenemende droogte van Nieuwsuur in de Klas op Schooltv.
Of bekijk hier de animatie van het KNMI over de stijging van de temperatuur in Nederland.

 

Wil je aan de slag met meer nieuw kaartmateriaal over dit onderwerp?
Denk aan:

• 234G1 Bodemvochtigheid (IPCC-scenario +2 °C) en 234G2  Bodemvochtigheid (IPCC-scenario +4 °C)
• 234H Klimaatgerelateerde natuurrampen: aantal
• 234I Klimaatgerelateerde natuurrampen: kosten

Ga dan naar De Digitale Bosatlas en ontdek de splinternieuwe set kaarten bij de Topic Extremer weer, veranderend klimaat.