De Vjosa in Albanië

De Vjosa is een van de laatste wilde rivieren in Europa. De rivier ontspringt in Griekenland en stroomt door Albanië om na 272 kilometer uiteindelijk in zee uit te monden. Op haar weg slingert de rivier door canyons en ongerepte natuurgebieden. De Vjosa is van levensbelang voor bedreigde trekvissen en vogels. Langs de oevers wonen vissers en kleine boeren met een stukje landbouwgrond. De rivier is een geliefde bestemming voor (eco-)toeristen.

Op dit moment vecht de milieubeweging tegen plannen om in deze unieke rivier een reeks dammen te bouwen en met waterkrachtcentrales elektriciteit op te wekken.

De milieuactivisten willen van het stroomgebied van de Vjosa een nationaal park maken. Zij zijn erin geslaagd internationale aandacht voor hun strijd te verwerven, bijvoorbeeld in het Europees Parlement. Een groot deel van de Albanese bevolking is tegen de bouw. Op 25 april zijn er landelijke verkiezingen waarin de kiezers zich kunnen uitspreken.  De belangrijkste vraag in de discussie is wat het belangrijkste is: natuur en milieu of economische ontwikkeling?

Bron: NOS, bewerkt

Opdrachten

1 Lees de tekst, bekijk het filmpje en de kaart uit de Grote Bosatlas over Zuidoost-Europa.
a Noteer de hoofdstad en de buurlanden van Albanië.
b In welk gebergte ontspringt de Vjosa (Vjossës)?
c In welke zee mondt de rivier uit?
d Wat wil de regering in het stroomgebied gaan bouwen?
e Leg uit wat bedoeld wordt met een wilde rivier.
f Hoe kun je op de kaart en in Google Maps de bovenloop, de middenloop en de benedenloop herkennen?
g In Nederland ziet de benedenloop er anders uit dan die van de Vjosa. Noem twee verschillen tussen de benedenloop van de Rijn en de Vjosa.

GB116B Temperatuur en neerslag januari

GB116B Temperatuur en neerslag juli

2 Bekijk de kaarten uit de Grote Bosatlas over de temperatuur en neerslag in het Middellandse Zeegebied.
a In welke jaargetijden valt de meeste en de minste neerslag?
b Welke buurlanden lijken voor wat betreft de neerslag het meest op Albanië?
c Als je in de droge periode langs de Vjosa loopt kun je dit goed zien. Bewijs dit met twee verschijnselen van de rivier.
d Is Vjosa een gletsjerrivier, een regenrivier of een gemengde rivier?
e In welke periode zal de Vjosa veel sediment vervoeren?

GB118A Waterschaarste

GB118B Verwoestijning

3 Bekijk de kaarten uit de Grote Bosatlas over waterschaarste en verwoestijning in het Middellandse Zeegebied.
a Leg uit of Albanië te maken heeft met waterschaarste.
b Wat gebeurt er met de netto beschikbare hoeveelheid water tussen nu en 2050?
c Vergelijk de netto beschikbare hoeveelheid water in 2050 van Albanië met Italië. Wat valt je op?
d In welk deel of in welke delen van de rivier de Vjosa is de kwetsbaarheid laag en in welk deel gematigd?

4a Bewoners langs de rivier de Vjosa zijn niet blij met de bouw van dammen. Geef argumenten voor een visser, een boer en een bewoner van een dorp om met de aanleg van dammen te stoppen.
b De regering stelt dat de elektriciteit die opgewekt wordt met een stuwdam in de Vjosa groene stroom is. Leg uit of dit juist is.
c Welke andere vormen van groene energie kunnen hier ook opgewekt worden?
d Stel dat jij en je teamgenoten bewoners zijn uit een van de dorpen langs de Vjosa. Op welke manier zouden jullie de regering kunnen overtuigen om te stoppen met de bouw van de dammen?

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 4, hoofdstuk 3 Water.