De Orkney’s: een groene speeltuin

De oorlog in Oekraïne heeft pijnlijk duidelijk gemaakt hoe afhankelijk we zijn van Russisch gas. De energieprijzen in Nederland gaan door het dak. Heel anders is dat in Frankrijk en in het Verenigd Koninkrijk. Hier stijgen de prijzen niet zo snel.

De inval in de Oekraïne werkt als een extra motor voor de energietransitie. Afgelopen week maakte Jesse Klaver bekend dat Nederland een groot windmolenpark op de Noordzee wil realiseren. De behoefte aan groene energie neemt toe nu de aardgaskraan in Groningen over een paar jaar echt dicht gaat. Hoe anders is de situatie in het noorden van Schotland en in het bijzonder op de Orkney-eilanden..

De eilanden liggen vol in de wind die duizenden kilometers over de Atlantische Oceaan aan komt denderen. En dan hebben de kusten ook nog te maken met enorme getijden. De Orkney-eilanden hebben verschillende primeurs op hun naam staan. Hier werd in 1951 de eerste windturbine gebouwd die op het elektriciteitsnet werd aangesloten. Vorig jaar genereerden de eilanden als de eerste ter wereld waterstof uit getijdenenergie.

‘Pak de energiekaart erbij en je zult zien dat we een windhotspot zijn, een golvenhotspot en een getijdenhotspot’, zegt James Stockan, de leider van Orkney’s gemeenteraad. ‘We hebben veel meer dan we zelf nodig hebben. De vraag is alleen hoe we ervoor kunnen zorgen dat anderen daar ook van profiteren.’

De opbrengst van groene energie is op de eilandengroep gigantisch. De stroomkabel waarmee de energie van het vaste land werd aangevoerd is inmiddels vervangen. Er wordt geen stroom meer geïmporteerd, maar geëxporteerd. De eilandbewoners zijn volop aan de slag met waterstof. Veerboten, bestelwagens en warmwaterboilers worden omgebouwd naar waterstofgas. Energie uit Rusland hebben ze hier niet nodig.

Bron: Financieel Dagblad, bewerkt

Opdrachten

1 Lees de tekst. Bekijk het filmpje over de eilanden met teveel energie. Via NPO Start is de uitzending Toms Schotland over de Schotse klimaatstrijd te bekijken. Goede foto’s en meer uitleg vind je op de site van OneWorld.
a Waardoor is de behoefte aan groene energie de laatste tijd gestegen?
b Waarom gaat de aardgaskraan in Groningen binnenkort dicht?
c Leg uit wat bedoeld wordt met een windhotspot, een golvenhotspot en een getijdenhotspot.
d Wat is het grootste probleem bij het produceren van stroom met wind, zon en water?
e Waarom moest de stroomkabel van de Orkney’s naar het vasteland worden vervangen?

Grote Bosatlas, 56e editie, kaart 90 Orkney en Shetland Eilanden

Grote Bosatlas, 56e editie, kaart 75 Noordzee – Energie: wind

2 Bekijk de Bosatlaskaarten met de eilanden, GB 90 en GB 75.
a Waarom waren de energieprijzen op de Orkney-eilanden en de Shetlandeilanden hoger dan op het vasteland?
b Hoe kun je zien dat de landen rond de Noordzee windenergie steeds belangrijker vinden?
c Waterstof is een energiedrager. Wat wordt daarmee bedoeld? Bekijk de uitleg op YouTube.

Grote Bosatlas, 56e editie, kaart 90D Verenigd Koninkrijk en Ierland – Energie

Grote Bosatlas, 56e editie, kaart 93D Frankrijk – Energie

3 Bekijk de Bosatlaskaarten over de energie in het Verenigd Koninkrijk en Ierland.
a Hoe kun je zien dat de fossiele brandstoffen nog belangrijk zijn in deze landen?
b Bekijk ook de kaart over energie in Frankrijk. Welke vormen van groene energie worden in Frankrijk gewonnen? Verklaar de locaties.
c Welke vorm van groene energie wordt alleen op de Orkney’s en Frankrijk gewonnen? Verklaar deze vorm van energie.
d Waarom komt deze vorm van groene energie bijna niet voor in Nederland?

 

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp vind je in deel 3vmbo, hoofdstuk 2 Bronnen van energie.

De volgende NU Actueel verschijnt uiterlijk dinsdag 12 april.