Video bekijken
De roodgloeiende lava uit de vulkaan Cumbre Vieja op het Canarische eiland La Palma heeft afgelopen week de Atlantische Oceaan bereikt. Daardoor is het eiland meer dan 25 voetbalvelden groter geworden. Dat kun je hier en hier bekijken. Dat komt door gestolde lava die sinds het begin van de vulkaanuitbarsting op 19 september over het eiland de zee in stroomt. Inmiddels zijn al meer dan 900 gebouwen en bananenplantages door de gloeiende lava verwoest. In Google Maps kun je het gebied bekijken dat getroffen is en waar de lava in zee stroomt.
Als de lava in zee stroomt, koelt het aan af en ontstaat er gesteente waarbij giftige gassen vrijkomen. Dat leidde tot bezorgdheid over de veiligheid van mensen in het gebied. De autoriteiten gaven de inwoners van vier gemeenten opdracht om ramen en deuren gesloten te houden. Vluchten van en naar het eiland zijn inmiddels hervat, ondanks de nog altijd actieve vulkaan. Vanwege alle as moesten de vluchten gedurende enkele dagen geannuleerd worden.
Bron: NOS, bewerkt
 GB55 181C Afrika Tektoniek |
 GB55 238B Platentektoniek |
 GB55 238D Aardbevingen |
 La Palma met vroegere en huidige lavastromen |
1 Lees de tekst bekijk de filmpjes en de kaarten van de makers van de Grote Bosatlas.
a Geologen kunnen redelijk voorspellen of er ergens een vulkaanuitbarsting of aardbeving plaatsvindt. Leg uit waarom zo’n voorspelling niet nauwkeuriger kan, zodat de bevolking tijdig geëvacueerd kan worden.
b Mensen kunnen zich wel wapenen tegen vulkanisme en aardbevingen. Dit blijkt wel uit het feit dat er in verhouding steeds minder slachtoffers vallen. Op welke manieren kunnen mensen zich tegen dit natuurgeweld beschermen?
c Is de vulkaan Cumbre Vieja een actieve of slapende vulkaan? Leg je keuze uit.
d Verklaar waarom er deze maand geen slachtoffers zijn gevallen.
e De lava bereikt de zee. Beschrijf dit proces.
2 Bekijk kaart 181C uit de Grote Bosatlas.
a Welke twee platen zijn verantwoordelijk voor het vulkanisme in Afrika?
b Wat voor typen ‘botsingen’ vinden hier plaats?
c Leg uit waarom het vulkanisme op La Palma een uitzondering is.
d De plaat waarop La Palma ligt beweegt met een snelheid van drie cm per jaar. Beschrijf met dit gegeven de ligging van de vulkanen in dit gebied.
3 Bekijk de kaart met de historische en actuele uitbarstingen.
a Leg uit waarom de huidige vulkaanuitbarsting wel en niet als een verrassing kwam voor de bewoners en de vulkanologen.
b De verspreiding van de aswolk wordt vooral bepaald door de luchtdrukverdeling boven dit deel van de Atlantische Oceaan. Leg dit uit en gebruik eventueel GB 240.
4 Bekijk de kaarten 238B en D van de Grote Bosatlas.
a Welk gevaar dreigt er in gebieden met veel vulkanen ook vaak?
b Leg uit wat het verschil is tussen effusief en explosief vulkanisme.
c Tot welk type vulkanisme wordt de vulkaan Cumbre Vieja gerekend? Tip: lees eventueel het uitgebreide artikel op Geografie.nl hierover!
d Naast vulkanisch gesteente kom je op La Palma een ander gesteente veel tegen. Welk gesteente wordt bedoeld?
Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?
Naar websiteMeer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 5H en deel 5V, hoofdstuk 2 AARDE Endogene en exogene processen.
De volgende NU Actueel van buiteNLand verschijnt op dinsdag 26 oktober 2021.