Is Groenland te koop?

Een uitbreiding van de Verenigde Staten zit er voorlopig niet in. President Donald Trump zei per  tweet zijn staatsbezoek aan Denemarken in september af, omdat het Groenland niet wil verkopen. Wat begon als een proefballonnetje van Trump groeide zo uit tot een diplomatieke botsing.

Het gaat om een serieuze zaak. De VS zijn al sinds de 19de eeuw geïnteresseerd in het strategisch gelegen Groenland, dat aan belang wint nu de rivaliteit met Rusland en China groter wordt.

Sinds de regering in de Groenlandse hoofdstad Nuuk in 2012 de regels voor buitenlandse mijnbouwbedrijven versoepelde, zijn Chinese bedrijven in meerdere projecten actief geworden. Met het smelten van de poolkappen zullen er nog veel meer grondstoffen winbaar worden.

Aan die groeiende Chinese aanwezigheid zit ook een geopolitieke kant. Als de economische invloed van Peking op Groenland groeit, kan het politiek ook een vinger in de pap krijgen, zo vrezen de Amerikanen. Als Chinese marineschepen bijvoorbeeld ooit in Groenland kunnen aanmeren, krijgt Peking voet aan de grond in het Noordpoolgebied.
Bron: Trouw, 22 augustus 2019, bewerkt

Opdrachten

Lees de tekst en bekijk de video.

1 Noem drie bijzondere kenmerken van Groenland.

2 Bekijk de kaart Territoriale aanspraken en militaire bases.
a Leg uit waarom Canada, Denemarken, Rusland en de Verenigde Staten wel gebieden in het noordpoolgebied kunnen claimen en China niet.
b In welk deel van het Noordpoolgebied vind je de grootste concentratie militaire bases? Leg uit waarom juist daar.
c Wat valt je op als je militaire bases van Groenland en Rusland vergelijkt?

3a Trump noemt drie redenen waarom de Verenigde Staten het eiland Groenland willen kopen. Welke drie redenen zijn dat?
b Geef een duidelijke uitleg bij elke reden. Gebruik daarvoor ook de beide kaarten uit de Grote Bosatlas.

4 Bekijk de twee kaarten van het Noordpoolgebied nog een keer goed.
a China wil een ‘near arctic state’ worden. Welke staten zijn dat nu al?
b Waarom heeft China met Groenland de meeste kans om een ‘near arctic state’ te worden?
c Waarom heeft Rusland enkele jaren geleden al de Russische vlag op de zeebodem onder de Noordpool geplaatst?

5 Bekijk de kaart over de Grondstofdominantie en de kaart over Natuurlijke hulpbronnen en energie.
a Door welke oorzaak wordt het winnen van delfstoffen in het noordpoolgebied steeds interessanter?
b China haalt al veel bijzondere grondstoffen en aardmetalen uit de eigen bodem. Waarom is Groenland voor China ook erg interessant op dit gebied?
c Er wordt wel eens gezegd dat er meer bijzondere aardemetalen boven de grond liggen dan onder de grond. Verklaar deze uitspraak. Tip: denk aan je mobiele telefoon.
d Op welke manier kunnen we deze bovengrondse voorraad aan bijzondere aardmetalen exploiteren?
e De staat Alaska hoort bij de VS. Noem twee redenen waarom dit eventueel ook een goede aankoop voor China kan zijn.
f Hoe zou Trump volgens jou reageren als China voorstelt om Alaska te kopen?

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over het Noordpoolgebied vind je in hoofdstuk 1 Wereld Wereldbeeld van 4havo en 4vwo.