West-Antarctische ijskap blijft smelten

Zelfs wanneer de uitstoot van broeikasgassen als CO₂ sterk wordt teruggebracht, blijft de West-Antarctische ijskap smelten. De opwarming van de oceaan voor de kust van Antarctica zorgt ervoor dat deze ijskap doorgaat met smelten. Eerder deze maand kwam het KNMI met klimaatscenario’s voor Nederland. Daarin werd ook gekeken naar de zeespiegelstijging. Er werd uitgegaan van een stijging van de zeespiegel van 59 tot 124 centimeter in het hoge scenario. In het lage scenario wordt rekening gehouden met 26 tot 73 centimeter. Volgens weerman en glacioloog Peter Kuipers Munneke verdwijnt het lage scenario van de zeespiegelstijging uit beeld.

De Antarctische ijskap is enorm groot en een deel rust onder water op de zeebodem. “Metingen van de afgelopen 30 jaar wijzen uit dat het meeste afsmelten van Antarctica komt doordat het oceaanwater rondom steeds warmer wordt”, zegt Kuipers Munneke. Hierdoor wordt de ijskap van onderaf ‘weggesmolten’.

Kuipers Munneke herhaalt dat het onderzoek gaat over West-Antarctica. “De zeespiegelstijging wordt ook beïnvloed door wat er gebeurt met het ijs in de rest van Antarctica, de Groenlandse ijskap en andere kleinere ijskappen en gletsjers. Het smelten daarvan kan wél sterk worden beperkt met ambitieus klimaatbeleid.”

“Zeespiegelstijging is maar een van de vele gevolgen die opwarming van de aarde met zich meebrengt. Andere gevolgen zijn extreem weer, droogte, mislukte oogsten en afname van de biodiversiteit. Voldoende redenen om de opwarming van de aarde zoveel mogelijk te beperken.”

Bron: NOS, bewerkt

Opdrachten

1 Lees de tekst. Bekijk het filmpje van het British Antarctic Survey en het filmpje van het KNMI over de klimaatscenario’s.
a Waardoor blijft de West-Antarctische ijskap smelten?
b Welke gevolgen heeft het smelten van deze ijskap voor Nederland als je kijkt naar de zeespiegelstijging?
c Naast het smelten van ijs in West-Antarctica zorgen andere gebieden met ijs voor de wereldwijde zeespiegelstijging. Welke andere gebieden met ijs zijn dat?
d Hoe kan volgens Kuipers Munneke het smelten van ijs sterk worden beperkt?
e Het warme zeewater zorgt ook voor een andere natuurramp. Welke natuurramp wordt hier bedoeld?
f Welk gevolg van de opwarming van de aarde vind jij het meest zorgelijk of bedreigend? Leg je antwoord uit.

2 Gebruik de kaarten van 255 en 256 in de Grote Bosatlas bij de volgende opdrachten.
a Zijn de volgende zinnen juist of onjuist?
I           Antarctica bestaat uit landijs, pakijs en zeeijs.
II          West-Antarctica is het makkelijkst te bereiken vanuit Zuid-Afrika.
III         Antarctica wordt omgeven door de drie grote wereldoceanen.
b Wat is het verschil tussen pakijs en zeeijs?
c Volgens de lijndiagrammen in GB 256F is het oppervlakte aan zeeijs in september groter dan in februari. Verklaar het verschil tussen beide maanden.
d Bekijk de kaart over bewegend ijs op Antarctica. Hoe kun je zien dat vooral in het westen van Antarctica het ijs snel richting zee beweegt?

3 Gebruik de kaarten GB 254 t/m 256 in de Grote Bosatlas bij de volgende opdrachten.
a Wat is het grootste verschil tussen het Noordpoolgebied en het Zuidpoolgebied als je kijkt naar land en zee? Tip: vergelijk GB 254A met GB 256A
b Kun je met behulp van de kaarten op GB 254 t/m 256 een reden geven waarom landen geïnteresseerd zijn in het Noordpool- en Zuidpoolgebied?
c Wat doet de huidige wereldwijde opwarming met deze interesse in de poolgebieden? Leg je antwoord uit.
d Op beide poolgebieden hebben landen territoriale aanspraken gemaakt. Op kaart GB 256B zie je de aanspraken op het Zuidpoolgebied. Zijn hier vooral natuurlijke grenzen of kunstmatige grenzen gebruikt? Leg je antwoord uit.
e Bekijk het rijtje landen die aanspraak maken op het Zuidpoolgebied.  Als je kijkt naar de geografische ligging zijn er landen die eigenlijk niet in dit rijtje thuishoren. Om welke landen gaat het hier en welke bijzondere geografische ligging wordt er bedoeld?

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 3, hoofdstuk 3 Grenzen en identiteit en deel 4, hoofdstuk 1 Weer en klimaat.

De volgende NU Actueel verschijnt uiterlijk op dinsdag 14 november 2023.