Solo-expeditie op Antarctica
- 4 februari 2023
- Niveau: Vmbo bovenbouw
- Bron: NOS
De Britse Preet Chandi heeft het wereldrecord gebroken van de langste solo-expeditie op Antarctica. De 33-jarige militair legde op ski’s 1485 kilometer af in 70 dagen en 16 uur. Ze deed dat alleen, zonder hulp en zonder dat haar voorraad onderweg werd aangevuld.
Kapitein Chandi, met als bijnaam Polar Preet, brak vanwege ongunstige omstandigheden haar tocht af toen ze nog 160 kilometer was verwijderd van haar einddoel. Ze had van kust naar kust over de Zuidpool willen trekken. Op haar website vind je er meer informatie over.
Op Antarctica bevindt zich ‘s werelds grootste ijskap. Deze ligt grotendeels op land, maar strekt zich langs de randen ook uit over de aangrenzende oceaan. Die drijvende delen worden ijsplaten genoemd. Op de koudste ijsplaten vormen ‘s zomers sneller smeltwatermeren dan op de warmere randen van de ijskap. Die meertjes zijn donkerder dan het ijs en warmen daardoor snel op in de zon. Dat versterkt de opwarming. Ook kan het smeltwater in breuken stromen, waardoor de ijsplaat kan opbreken.
IJsplaten zijn drijvende plakken ijs langs de randen van Antarctica. Ze zijn honderden meters dik. De grootste ijsplaten bevinden zich in baaien, zoals de Amundsenzee, de Weddellzee en de Rosszee. Dat zijn grote inkepingen waar de oceaan diep landinwaarts reikt, richting de geografische zuidpool.
Als de ijsplaten afbreken, stromen achterliggende gletsjers sneller naar zee. Dat versnelt de wereldwijde zeespiegelstijging.
Bronnen: NOS.nl en NU.nl, bewerkt.
Opdrachten
1 Lees de tekst en bekijk het filmpje met Polar Preet.
a Wat was het doel van Preet Chandi?
b Met welke twee zware weersomstandigheden heb je op Antarctica te maken?
c Wat mag absoluut niet ontbreken op de paklijst bij zo’n tocht als die van Preet?
d Polar Preet deed haar recordpoging in januari. Waarom koos ze voor deze maand?
e Welk klimaat heerst er op Antarctica?
f Op Antarctica vinden we het polair maximum, een hogedrukgebied dat daar permanent aanwezig is. Wat betekent de aanwezigheid van het polair maximum voor de neerslagkansen op Antarctica?
2
a Bekijk de route van Polar Preet op haar website. In welke richting ging ze tijdens het eerste deel van haar tocht?
Kies uit: naar het oosten – naar het noorden – naar het westen.
b Gebruik GB 256A.
Vanuit welk werelddeel is de relatieve afstand naar de geografische Zuidpool het kleinst?
c Polar Preet kwam na 40 dagen op de geografische Zuidpool.
Welke poolreiziger zette daar als eerste zijn voetstappen neer?
d Vergelijk de route van Polar Preet die je vind op haar website met atlaskaart GB 256G1.
Liep Polar over landijs, over zeeijs of over beide soorten ijs?
3 Gebruik kaartblad GB 256.
a In kaart GB 256B zie je welke landen aanspraak maken op het continent Antarctica. Voor welke drie landen is het geografisch gezien niet logisch om een stuk van Antarctica op te eisen?
Tip: Gebruik GB 218-219.
b De belangrijkste reden voor deze landen om aanspraak te maken is de aanwezigheid van brandstoffen zoals aardolie, aardgas en steenkool.
Hoe heet de groep van brandstoffen waartoe aardolie, aardgas en steenkool behoren?
c In kaart GB 256C staat in de legenda ‘(potentiële) reserves’. Leg met behulp van het kaartbeeld uit waarom men niet zeker weet of er olie, gas en steenkool aanwezig is.
d Waarom zal een eventuele toestemming voor het boren naar de brandstoffen bij Antarctica tot een enorm protest leiden?
Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 3, hoofdstuk 2 Bronnen van energie en deel 4, hoofdstuk 1 Weer en klimaat.
Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?
Naar websiteDe volgende NU Actueel verschijnt uiterlijk op dinsdag 21 maart.