Uitbarsting grootste vulkaan

’s Werelds grootste actieve vulkaan, de Mauna Loa op Hawaï, sputtert sinds een paar dagen golven gloeiende lava en kolommen as en rook uit. Het is de eerste uitbarsting van de vulkaan in 38 jaar op het grootste eiland van de archipel.
De eruptie leidt niet direct tot gevaar voor nabijgelegen woonplaatsen. De Amerikaanse autoriteiten hebben de 200.000 bewoners van het eiland toch opgeroepen om klaar te staan voor een evacuatie.
De uitbarsting begon zondagavond laat nadat er een reeks aardbevingen was waargenomen. Omdat er aardbevingen waren, werd de vulkaan al enige tijd in de gaten gehouden.
Het beeld van een brakende Mauna Loa is voor veel eilandbewoners een nieuwe ervaring. Het aantal bewoners is sinds 1980 meer dan verdubbeld.
Mauna Loa is een van de vijf vulkanen die samen het hoofdeiland van Hawaï vormen. Dat is het meest zuidelijk gelegen eiland van de archipel in de Grote Oceaan. Het is de grootste vulkaan ter wereld. Vanaf de zeebodem gemeten is de vulkaan zo’n 9 kilometer hoog. Hij torent iets meer dan vier kilometer boven de zeespiegel uit.

Bron: NOS, aangepast

Opdrachten

1 Bekijk het filmpje en lees de tekst.
a Bij welk land hoort het eiland Hawaii?
b Het lava kan tot 60 meter hoog spuiten. Welk kenmerk van het lava maakt dat mogelijk?
c De eruptie zorgt voor veel lava, maar ook voor rook en as. Waarom zijn die gevaarlijk?
d Waarom hebben veel inwoners van Hawaii de Mauna Loa nog niet eerder zien uitbarsten?
e Wat is het verschil tussen lava en magma?
f Vulkaan-expert Janne Koornneef laat in het filmpje basalt zien. Wat is basalt?

2 Bekijk de kaart met de platentektoniek en gebruik atlaskaart GB 225. Hawaii ligt middenin de Grote Oceaan op de Pacifische Plaat.
a Waar komen de meeste aardbevingen en vulkaanuitbarstingen voor?
b Gebruik GB 190E en F. Bekijk de titels van deze kaarten en vergelijk ze met de kaart van de platentektoniek. Wat maakt de vulkanen op Hawaii bijzonder?
c Bekijk GB 190E en F nog een keer. Welk begrip hoort bij het vulkanisme op Hawaii?
d Gebruik GB 190G. Hoe kun je op de kaart zien dat het een actieve vulkaan is?
e Bekijk de omgeving van de vulkaan met Street View van Google Maps. Kan een uitbarsting hier zo op het eerste gezicht veel schade aanrichten?

3 Gebruik GB 140A en de kaart met de platentektoniek.
Bijna op hetzelfde moment als de uitbarsting op Hawaii was er ook op Java een uitbarsting. Lees hier het artikel over de uitbarsting van de Semeru-vulkaan.
a Wat wordt er bedoeld met de Ring of Fire?
b Hoeveel vulkanen zijn er in Indonesië?

c Bekijk de afbeelding van Google Maps. Waarom het belangrijk dat er een rampenbestrijdingsdienst is in Indonesië en vooral op Java??
d Indonesië is geen rijk land, de VS zijn dat wel. Waarom is het verschil in welvaart belangrijk als je kijkt naar het voorkomen en bestrijden van natuurrampen?
e Vulkaanuitbarstingen kunnen invloed hebben op het weer en zelfs op het klimaat. Hoe kan dat?

Wil je meer weten over onze aardrijkskundemethode buiteNLand?

Naar website

Meer informatie over dit onderwerp kun je vinden in deel 3 hoofdstuk 1 Arm en rijk en in deel 4, hoofdstuk 1 Weer en klimaat.

De volgende NU Actueel verschijnt uiterlijk op dinsdag 10 januari.