Het gedrag van een dier dient om de overlevingskans van het dier zelf en die van de soort te vergroten. Gedragingen zijn het gevolg van inwendige en uitwendige prikkels die een dier motiveren om iets wel of niet te gaan doen. Groepsgedrag speelt een belangrijke rol bij de overlevingskansen van een individu. Voor de mens geldt min of meer hetzelfde. Maar hoe is het gedrag van voetbalhooligans dan te verklaren? Of is dit eigenlijk niet te verklaren?
Opdrachten
Otto Adang is gedragswetenschapper. Hij is al jaren geïnteresseerd in agressie, verzoening en groepsgedrag, eerst bij apen en tegenwoordig bij mensen.
1 Lees het artikel ‘Een groep vol individuen’. Wat is volgens Adang de belangrijkste afweging van hooligans?
2 Welke norm was overschreden bij de vechtpartij tussen Feijenoord en Ajax-hooligans waarbij Ajax-supporter Carlo Picornie gedood werd?
3 Welke vier voorwaarden zijn er volgens Adang voor groepsgeweld?
4 Wat is volgens Adang een veel zinvollere aanpak van het voorkomen van hooligan-gedrag dan een enorme politie-inzet?
5 Hoe komt het dat twee rivaliserende relschoppers zich gezamenlijk tegen de ME keren?
6 Met welk voorbeeld illustreert Adang dat niet iedereen gevoelig is voor groepsdruk?
7 Wat zegt Adang over het optreden van groepsgedrag?
8 Groepsidentiteit is per definitie heel flexibel, stelt Adang. Hoe komt het dat een. huisvader zondags een voetbalhooligan kan zijn?
9 Licht toe waardoor met elkaar theedrinken een deel van de oplossing voor veel dreigende conflicten kan zijn?
Bekijk de video ‘Rellen bij Goffertstadion na derby NEC – Vitesse’.
10 Er heerst altijd al spanning bij de derby tussen NEC (Nijmegen) en Vitesse (Arnhem). Leg met de begrippen drempelwaarde, imiteren, normen, stress en waarde uit waardoor dit tot hooligangedrag leidt.
11 Zet het beeld stil op 1’04. Je ziet een grote groep jongeren een politieauto vernielen. Volg het gedrag van de blonde jongen in de groep vanaf het begin van de opname.
a Wat doet de jongen voordat hij in actie komt?
b Welke bijdrage levert deze jongen aan de vernielingen
c Wat doet de jongen nadat hij heeft meegeholpen de politieauto te vernielen?
Bronnen
NEMO Kennislink: Een groep vol individuen
Youtube: Rellen bij Goffertstadion na derby NEC – Vitesse
Meer weten?
Dagblad van het Noorden: Boa mag straks met wapenstok slaan en identiteit checken bij de RDW. Hoogleraar Adang uit Groningen is kritisch. ‘Het maakt ze overmoedig’
NOS: Aanpak voetbalgeweld: ‘Burgemeesters hebben de middelen, maar gebruiken ze niet
Assertief.nl : Agressief gedrag – hoe ‘t hooligan brein werkt (en ’t jouwe!)
Wil je meer weten over onze biologie methode Nectar?
Naar websiteMeer informatie over dit onderwerp kun je vinden in Nectar (vanaf 2022-2023 en 4e editie) 4 havo H1 Gedrag en 4 vwo H1 Gedrag.