Benaming Melkweg
- TLPST
- 29 maart 2022
- Niveau: Havo/vwo bovenbouw
- Bron: TLPST nr. 86
Waarom heet ons sterrenstelsel de Melkweg?
Ons sterrenstelsel noemen we de Melkweg. Die verzameling sterren kun je soms ’s nachts zien. De Melkweg lijkt op een lichtende band die de hemel omspant.
Hoe komen we aan de naam Melkweg? Wie vonden dat die sterrenband aan de hemel leek op een ‘weg van melk’? Dat waren de Oude Grieken: zij dachten aan de moedermelk van Hera, de vrouw van de god Zeus. In dit artikel op Quest.nl wordt het hele verhaal uitgelegd.
Na de Grieken kwamen de Romeinen, die de Griekse naam voor het sterrenstelsel – Galaxias kyklos – in het Latijn vertaalden: Via lactea. Dat werd in het Nederlands Melkweg, het Engels Milky Way, het Spaans Via láctea, het Noors Melkeveien, het Frans Voie lactée en het Duits Milchstrasse.
Toch nam niet elke taal het concept ‘melkweg’ over. Chinezen hebben het over de ‘Zilveren rivier’ en in Finland en Estland zien ze het sterrenstelsel als de ‘Weg van de vogels’.
Vragen en opdrachten
Alle vragen en opdrachten kun je samen met een klasgenoot maken. Bespreek daarna de antwoorden in de klas.
Beantwoord vraag 1a vóór je het artikel op Quest.nl leest.
1a Stel dat je het artikel nog niet gelezen hebt. Welke verklaring zou je dan kunnen geven voor de naam Melkweg?
1b Melkweg is een vorm van beeldspraak. Om wat voor soort beeldspraak gaat het hier? Kies uit:
– metafoor – metoniem – personificatie
– vergelijking – iets anders, namelijk …
1c Leg je keuze bij 1b uit.
1d We hebben meer bijzondere aanduidingen voor fenomenen aan de nachtelijke hemel. Zo ken je waarschijnlijk de Grote Beer. Waarom heet die zo?
1e Onder welke naam is de Grote Beer nog meer bekend? En wat voor soort beeldspraak is dat?
2a In het artikel wordt in het kort een verklaring gegeven voor de herkomst van de naam Melkweg. Zo’n verklaring kun je met één bijvoeglijk naamwoord typeren. Welk? Kies uit:
– irrealistisch – mythologisch – rationeel
– realistisch – symbolisch
2b Leg je keuze bij 2a uit.
2c Het blijkt dat in veel talen die Griekse ‘Melkweg’ is overgenomen. Maar niet in bijvoorbeeld het Chinees, Fins en Ests. Leg uit waarom er bij de Chinese naam wél sprake is van beeldspraak, maar bij de Finse en Estse niet.
Kijk voor de antwoorden in TLPST nr. 86
Wil je meer weten over onze methode Nieuw Nederlands?
Naar de websiteTLPST is een maandelijkse lesbrief van Nieuw Nederlands en Genootschap Onze Taal.