Smibanese is de taal van sommige jongeren in de Bijlmer (in Amsterdam). Het is de taal van de hiphop, een nieuw soort Nederlands waarin wordt gespeeld met allerlei invloeden uit andere talen, zoals Surinaams en (een beetje) Berber, en waarin bijvoorbeeld ook woorden worden omgedraaid.
Een voorbeeld: het Smibanese woord ams betekent ‘meisje’. Dat zit zo: ams is het omgekeerde van sma, en sma is een Surinaams woord voor ‘meisje’. Een ander woord voor ‘meisje’ is diem – je kunt zelf misschien verzinnen waarom.
Dit soort jongerentalen zijn er over de hele wereld. Opvallend is dat dat omdraaien van woorden daarin heel vaak gebeurt. Al heel lang wordt in grote Franse steden een soort Frans gesproken dat verlan heet. Daarin wordt soms het hele woord omgedraaid, maar vaak worden ook de lettergrepen verwisseld. De naam verlan zelf is bijvoorbeeld afgeleid van l’envers (wat in het Frans ‘het omgekeerde’ betekent).
Onlangs verscheen het Smibanese woordenboek 2.0, waarin de betekenis van bovenstaande en vele andere woorden wordt verklaard. Omdat het woordenboek genomineerd was voor een belangrijke taalboekenprijs, verschenen er ook filmpjes over op het internet.
In dit filmpje zie je onder anderen Soortkill, die het boek heeft samengesteld, en in dit filmpje zie je een oude witte man die het toch ook een mooi boek vindt. Als je even tijd hebt, kun je ook dit filmpje bekijken, waarin mensen de ‘Nationale Quiz Nieuw Nederlands’ spelen. Hoeveel woorden ken jij?
Vragen
Beantwoord vraag 1 samen met een klasgenoot en bespreek jullie antwoord daarna in de klas.
1 Bekijk het begin van dit filmpje. Leg in je eigen woorden uit waarom de straattaal van de Bijlmer Smibanese heet.
2 Wat betekenen deze zinnen? Ze komen uit het Smibanese woordenboek.
– Me attap is vier keer duurder dan je huur.
– Bij die fissa zijn alleen maar amsen.
– Maak me niet arrap, man.
Kijk voor de antwoorden in TLPST nr. 71
Bron: TLPST nr. 71
Wil je meer weten over onze methode Nieuw Nederlands?
Naar de website