Novichok, efficiënt gif om politieke tegenstanders uit te schakelen

Op 20 augustus 2020 werd de Russische oppositieleider Navalny vergiftigd met Novichoc. Twee jaar geleden, op 11 maart 2018 overkwam de Russische ex-spion Sergei Skripal en zijn dochter Yulia hetzelfde. Navalny ligt, op het moment van schrijven, nog in kritieke toestand in een Duits ziekenhuis.

Wat is Novichok eigenlijk voor stof en op welke wijze kan deze stof een mens vergiftigen? Lees dit artikel over Novichok.

Opdrachten

1. Onder het kopje ”Onherstelbare schade” staat dat Novichok zich bindt aan het enzym acetylcholine-esterase.
   Omschrijf het begrip enzym en gebruik in je beschrijving enkele kenmerken van een enzym.
2. In het artikel wordt de werking van Novichok uitgelegd. In de tekst onder de eerste afbeelding staan enkele chemisch incorrecte aanduidingen. Geef deze tekst verkort weer en verbeter daarin de chemisch incorrecte aanduidingen.
3. Havo: In het artikel wordt een schematische structuurformule van Novichoc gegeven. Leid met behulp van deze bron af wat er in de schematische structuurformule op de plaats van de R en de X kan staan.
4. Vwo: In het artikel en in deze tweede bron vind je informatie over de structuur van Novichok. Met behulp van beide bronnen kun je opmaken dat in een Novichok verbinding als één van de zijgroepen aan de fosfaatgroep vaak een fluor- of chlooratoom voorkomt. Dit is een sterk elektronegatieve zijgroep. Enzymen kunnen we beschouwen als een verbinding bestaande uit aminozuren.
   Novichok kan een covalente binding vormen met het enzym acetylcholine-esterase. Geef een reactiemechanisme in twee stappen van de vorming van deze covalente binding tussen Novichok en een O-atoom van een enzym. Teken eerst Lewisstructuren van de schematische structuren voor Novichoc en het enzym. Geef in het mechanisme de verplaatsingen van elektronen op de juiste wijze aan.
5. De Novichok verbindingen zijn zogenoemde laag-vluchtige stoffen. Het aantonen van deze stoffen is erg moeilijk.
   Beschrijf globaal met je groepje een mogelijke methode om deze stoffen snel aan te kunnen tonen. Geef ook twee eisen waaraan de methode moet voldoen.

Wil je meer weten over onze scheikunde methodes?
Naar website Chemie
Naar website Chemie Overal

Bron: Nemo Kennislink en Wikipedia

Bron afbeelding: Shutterstock